Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία είναι μια νόσος που εξαπλώνεται με φρενήρεις ρυθμούς παγκοσμίως. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την έχει αναγνωρίσει ως επιδημία, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 2035 αναμένεται ότι περίπου το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Έχει τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία και στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Όμως, τι ορίζεται ως παχυσαρκία και πώς προκαλείται;
Τι είναι παχυσαρκία;
Παχυσαρκία είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία συσσωρεύονται υπερβολικές ποσότητες λίπους στο σώμα. Το λίπος αυτό αποθηκεύεται στο υποδόριο και στα όργανα του σώματος, το οποία στη συνέχεια δυσλειτουργούν με αποτέλεσμα αλυσιδωτά προβλήματα υγείας. Σύμφωνα με το δείκτη μάζας σώματος (BMI), υπέρβαρος θεωρείται κάποιος με τιμή άνω του 25 kg/m2, ενώ παχύσαρκος όταν το BMI υπερβαίνει το 30 kg/m2.
Τι ονομάζεται νοσογόνος παχυσαρκία;
Η νοσογόνος παχυσαρκία σχετίζεται με τα άτομα που έχουν Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) μεγαλύτερο του 40 kg/m2 χωρίς άλλα νοσήματα ή μεγαλύτερο του 35 kg/m2 σε συνδυασμό με άλλα νοσήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η παχυσαρκία γίνεται κακοήθης και επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την υγεία και τη ζωή των ατόμων. Η κεντρικού τύπου παχυσαρκία αποτελεί και ένα από τα κριτήρια διάγνωσης για το μεταβολικό σύνδρομο.
Παχυσαρκία: Ποια είναι τα αίτια;
Η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική νόσος και συνήθως δημιουργείται από την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή. Έτσι, η μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση οδηγεί στη συσσώρευση του λίπους στο σώμα και στην εμφάνιση της παχυσαρκίας.
Εκτός από τις κακές διατροφικές συνήθειες και την καθιστική ζωή υπάρχουν και άλλα αίτια που συμβάλλουν στην παχυσαρκία, όπως οι ενδοκρινικές παθήσεις, η μειωμένη μεταβολική δραστηριότητα και γενετικοί παράγοντες. Επίσης, αιτιολογία μπορεί να αποτελεί η διακοπή του καπνίσματος και το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον του ατόμου.
Πότε χρειάζεται να αντιμετωπιστεί χειρουργικά;
Η παχυσαρκία αποτελεί ένα νόσημα το οποίο αντιμετωπίζεται με τη συμβολή πολλών ειδικών, όπως διατροφολόγων, γυμναστών, ενδοκρινολόγων και χειρουργών βαριατρικής- μεταβολικής χειρουργικής.
Η αρχική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας γίνεται με τροποποίηση του τρόπου ζωής του ασθενή, μέσω μείωσης της θερμιδικής πρόσληψης και αύξησης της φυσικής δραστηριότητας. Έχουν αναπτυχθεί και φαρμακευτικά προϊόντα που μπορούν να οδηγήσουν σε κλινικά σημαντική απώλεια βάρους (>5% του πλεονάζοντος βάρους), με τα καλύτερα αποτελέσματα να επιτυγχάνονται με ανάλογα του GLP-1. Σημαντικό είναι ωστόσο ότι η φαρμακευτική αγωγή πρέπει να χορηγείται πάντοτε σύμφωνα με οδηγία γιατρού εξειδικευμένου στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και υπό στενή παρακολούθηση για πιθανές επιπλοκές.
Οι ασθενείς με Δείκτη Μάζα Σώματος μεγαλύτερο του 40, είτε με κάποια ασθένεια που σχετίζεται με την παχυσαρκία και Δείκτη Μάζα Σώματος άνω του 35, εφόσον έχουν αποτύχει υγιεινοδιαιτητικά μέτρα ή φαρμακευτική αγωγή, έχουν ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η χειρουργική της παχυσαρκίας είναι ασφαλής και επιτυγχάνει μεγάλη και σταθερή απώλεια βάρους στη διάρκεια του χρόνου με βελτίωση εως και εξάλειψη των συννοσηροτήτων.
Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με την DSS-II (Diabetes Surgery Summit II) το 2015, μια συνάντηση ειδικών στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη, εκδόθηκε κατευθυντήρια οδηγία σύμφωνα με την οποία η χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας εντάσσεται στον θεραπευτικό αλγόριθμο του διαβήτη.
Μερικές από τις παθήσεις που οφείλονται στη παχυσαρκία είναι:
- Διαβήτης τύπου ΙΙ
- Οστεοαρθρίτιδα
- Αρτηριακή υπέρταση
- Αναπνευστικές διαταραχές: Άσθμα, Αποφρακτική Υπνική Άπνοια
- Χολολιθίαση και επιπλοκές αυτής
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Δυσλιπιδαιµία
- Κατάθλιψη
- Υπέρταση
- Δυσλιπιδαιμία
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Καρκίνος, ιδιαίτερα στο μαστό, τον προστάτη και το παχύ έντερο
Είδη χειρουργικής αντιμετώπισης παχυσαρκίας
- Γαστρικός δακτύλιος: η πιο απλή επέμβαση, γίνεται λαπαροσκοπικά και διαρκεί περίπου μια ώρα. Πρόκειται για τοποθέτηση ενός ελαστικού δακτυλίου γύρω από το στομάχι στο πάνω μέρος του. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένας προστόμαχος. Στη συνέχεια, με μια βαλβίδα ο δακτύλιος χαλαρώνει και σφίγγει, ανάλογα με την ποσότητα της τροφής που θέλουμε να περνάει από τον προστόμαχο στο στομάχι. Η παραμονή της τροφής στον προστόμαχο για αρκετή ώρα δημιουργεί στο άτομο κορεσμό γρηγορότερα. Δεν προσφέρει τόσο μεγάλη απώλεια βάρους όσο οι άλλες μέθοδοι και τα τελευταία χρόνια τείνει να χρησιμοποιείται ολοένα και λιγότερο.
- Γαστρικό μανίκι (Επιμήκης Γαστρεκτομή) : η πιο διαδεδομένη επέμβαση σήμερα και με τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας. Με το γαστρικό μανίκι επιτυγχάνεται η αφαίρεση ενός μεγάλου τμήματος του στομάχου (γύρω στο 85%) με τη μέθοδο της λαπαροσκοπικής – ρομποτικής χειρουργικής. Το στομάχι μικραίνει και σε αυτή την περίπτωση και επέρχεται γρηγορότερα ο κορεσμός. Είναι μια μέθοδος αποτελεσματική ακόμα και για περιπτώσεις με Δείκτη Μάζας Σώματος άνω του 50 και παρέχει το βέλτιστο ιατρικό αποτέλεσμα. Είναι εξαιρετικά ασφαλής επέμβαση και ενδείκνυται και σε ασθενείς υψηλότερου εγχειρητικού κινδύνου.
- Γαστρικό By–Pass κατά Roux-en-Y: σε αυτή την περίπτωση πραγματοποιείται χειρουργικά η διαίρεση του στομάχου στο πάνω μέρος του. Το νέο αυτό στομάχι ενώνεται με μια έλικα λεπτού εντέρου. Οι εναπομείναντες δύο έλικες του λεπτού εντέρου αναστομώνονται περίπου στα 100 εκατοστά από τον προστόμαχο. Με αυτή τη μέθοδο επιτυγχάνεται γρήγορος κορεσμός και μειωμένη απορρόφηση τροφών από τον οργανισμό, αφού ένα σημαντικό τμήμα του λεπτού εντέρου παρακάμπτεται. Παρουσιάζει άριστα αποτελέσματα στην απώλεια βάρους και πολύ καλά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου.
- Mini Γαστρικό Βy–pass/ Γαστρικό Βy–pass μιας αναστόμωσης: Αποτελούν παραλλαγές του κλασικού γαστρικού by-pass όπου δεν γίνεται διατομή του λεπτού εντέρου, αποτελώντας τεχνικά ευκολότερες εναλλακτικές με εξίσου καλά αποτελέσματα.
Είναι σημαντικό ότι η επιλογή του χειρουργείου που απαιτείται για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας εξατομικεύεται κάθε φορά ανάλογα με τον κάθε ασθενή.
Ο Γενικός Χειρουργός Περικλής Χρυσοχέρης, με τεράστια εμπειρία στη Λαπαροσκοπική και Ρομποτική Χειρουργική πεπτικού συστήματος, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας προσφέρει την καλύτερη θεραπεία για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Με γνώμονα όλες τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισής της, θα σας προτείνει το θεραπευτικό πλάνο που ταιριάζει στις ανάγκες σας.
Επικοινωνήστε με τον ιατρό για οποιαδήποτε απορία ή διευκρίνιση.